19 kwietnia 2024 r. w Krzyżowej miała miejsce konferencja, poprzedzająca oficjalne otwarcie wystawy "1939-1945. Lata, które zmieniły świat". Wystawa przygotowana została specjalnie z myślą o młodzieży szkolnej oraz nauczycielach i nauczycielach, opowiadająca o przyczynach, przebiegu i długotrwałych konsekwencjach II wojny światowej. Prezentuje ona te wydarzenia w możliwie szerokim kontekście oraz z różnych perspektyw. Tak, aby była zrozumiała nie tylko dla polskiego odbiorcy, ale również dla osób z innych krajów, które odwiedzają Krzyżową.
Wystawa składa się z dwóch części. Pierwsza przedstawia genezę i przebieg II wojny światowej, różnice pomiędzy polityką okupacyjną na Zachodzie i Wschodzie Europy oraz pokazuje, jak wyglądał opór w różnych krajach Europy – w tym również działania opozycji antynazistowskiej w Niemczech. Druga część wystawy omawia kluczowe zagadnienia, niezbędne dla zrozumienia historii i jej konsekwencji. Obok pokazania mechanizmów rodzenia się nienawiści, które doprowadziły do Holokaustu, omówione są różne postawy, jakie prezentowali ludzie, którzy doświadczyli wojny i okupacji oraz różnice w polskiej i niemieckiej pamięci o wojnie. Na wystawie podjęto również temat współczesnych konsekwencji II wojny światowej – od konfliktów w Afryce, ludobójstwo w krajach byłej Jugosławii, po zbrodniczy atak Rosji na Ukrainę.
W konferencji otwierającej wystawę uczestniczyły 53 osoby z Polski i Niemiec, w tym nauczyciele historii, osoby zajmujące się edukacją, przedstawiciele instytucji finansujących polsko-niemieckie wymiany, gremia oraz zespół pracowników i pracowniczek Fundacji “Krzyżowa”. Gościem specjalnym spotkania był Janusz Witt, świadek początku II wojny światowej - bombardowania Wielunia.
Wystawa „1939-1945. Lata, które zmieniły świat” znajduje się przy wystawie stałej „Odwaga i pojednanie", na terenie dawnego ogrodu. Scenariusz wystawy opracował zespół pracowniczek i pracowników Fundacji „Krzyżowa”. Koncepcję architektoniczną i graficzną przygotowała warszawska pracownia JAZ+ Architekci.
Wystawa została sfinansowana ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego oraz Konsulatu Generalnego Niemiec we Wrocławiu.
Program towarzyszący otwarciu to zadanie publiczne finansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w konkursie „Dyplomacja Publiczna 2024”
