KrzyowaKrzyżowa to mała wioska leżąca na Dolnym Śląsku, oddalona o około 60 km na południowy zachód od Wrocławia, w pobliżu Świdnicy.

W Krzyżowej, położonej wzdłuż drogi pomiędzy Grodziszczem i Wieruszowem, mieszka około 200 osób. Choć miejscowość leży na uboczu, dysponuje względnie dobrym połączeniem autobusowym i kolejowym ze Świdnicą, Dzierżoniowem i Wrocławiem.

W roku 2000 Krzyżowa świętowała wyjątkowy jubileusz: przed 750 laty pojawiła się  pierwsza pisemna wzmianka o Krzyżowej, pod nazwą „Crisova“, w dokumencie papieskim. Miejscowość istniała długo zanim została wymieniona w tym średniowiecznym tekście. Być może nazwa wywodzi się od słowa „crisanus“, czyli chrześcijanin. Bardziej prawdopodobne wydaje się jednak, że wiąże się z czeskim słowem „kriżu“, co znaczy świeży lód, kra. Do roku 1930 jego urzędowy zapis to „Creisau“.                                                       01

Los Krzyżowej był ściśle związany z sąsiednią Świdnicą. Miejscowość ta została dwukrotnie prawie doszczętnie zniszczona - po raz pierwszy podczas najazdu Tatarów w 1345 roku, a potem w trakcie wojny trzydziestoletniej w latach 1618 – 1648. Po tych wydarzeniach spokój we wsi zapanował dopiero w XVIII wieku, kiedy to Krzyżowa,  w roku 1785 , liczyła 168 mieszkańców.

Feldmarschall04Materiały źródłowe, począwszy od 1338 roku, wymieniają wśród właścicieli Krzyżowej znane w Niemczech nazwiska: Haugwitz, Weidlich, Reibnitz i Zedlitz. W  XIX wieku wieś nabyła rodzina Dresky. Owdowiała Emmy von Dresky sprzedała Krzyżową – wraz z należącymi do majątku ziemiami w Grodziszczu Dolnym i Wieruszowie – marszałkowi polnemu von Moltke. W posiadaniu rodziny dobra pozostały do roku 1945. 25

Historia tego miejsca łączy się od połowy XIX wieku z rodziną von Moltke. Wtedy to Helmuth Carl Bernhard von Moltke kupił posiadłość i osiadł tu ze swoją rodziną. Dzięki jego siostrzeńcowi Helmuthowi Jamesowi von Moltke odbywały się tu spotkania Kręgu z Krzyżowej, grupy przeciwników narodowego socjalizmu. 

Wieś  stała się sławna także dzięki  wydarzeniu z historii najnowszej - Mszy Pojednania, która została odprawiona na podwórzu dzisiejszego ośrodka spotkań 12 listopada 1989 r.  Doszło wówczas do symbolicznej wymiany znaku pojednania między polskim premierem Tadeuszem Mazowieckim i kanclerzem RFN Helmutem Kohlem.

Schloss07
01
Feldmarschall04
121837799628839504425857228470170852616131o
1381564589597637771220969825719n
Krzyowa
001

Wspierają nas

Chcesz być na bieżąco?

Zapisz się do naszego newslettera i dowiaduj się pierwszy o nadchodzących wydarzeniach!

  • Wymiany szkolne i pozaszkolne
  • Projekty edukacyjno-artystyczne
  • Projekty inkluzywne
  • Szkolenia dla nauczycieli i edukatorów
  • Seminaria, wykłady
  • Podróże studyjne
  • Oprowadzania
  • Miejsca pamięci w Krzyżowej
  • Kondycja współczesnej Europy
  • Doświadczenie historii jako inspiracja
  • Edukacja obywatelska
  • Warsztaty i konferencje naukowe
  • Innowacje dla szkół
  • Międzynarodowy transfer wiedzy
  • Rynek pracy
  • Aktywizacja osób starszych i wykluczonych

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.