W 2025 roku przypada 60. rocznica wymiany listu pomiędzy biskupami z Polski i Niemiec - jednego z najważniejszych gestów pojednania w powojennej historii Europy. W liście z 18 listopada 1965 roku biskupi polscy skierowali do niemieckich słowa: „udzielamy wybaczenia i prosimy o nie”, dając początek procesowi, który na trwałe wpłynął na relacje między Polską a Niemcami.
Z okazji tej rocznicy Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego włącza się w szereg wydarzeń upamiętniających ten przełomowy moment. W ramach tych działań dr hab. Robert Żurek uczestniczy w licznych konferencjach, sympozjach i debatach poświęconych znaczeniu tego historycznego gestu.
📅 11 września 2025 – Berlin
Odbyło się sympozjum „60 Jahre Briefwechsel” organizowane przez Deutsche Bischofskonferenz i Katholische Akademie Berlin.
Wydarzenie poświęcone było znaczeniu listów biskupów w historii relacji polsko-niemieckich oraz ich wpływowi na proces pojednania między narodami.
📅 13 września 2025 – Wrocław
Podczas pielgrzymki Erzdiözese Berlin dr hab. Robert Żurek wygłosił wykład pt. „Briefwechsel der Bischöfe von 1965 – historische Einordnungen”.
Spotkanie było okazją do przedstawienia kontekstu historycznego listów biskupów i roli Kościołów w powojennym dialogu.
📅 23 października 2025 – Augsburg (wydarzenie nadchodzące)
Dr hab. Robert Żurek weźmie udział w wydarzeniu „Ein europäisches Wunder? Der polnisch-deutsche Bischofsbriefwechsel 1965 als Wegweiser für Frieden und Versöhnung”, organizowanym przez Katholische Akademie in Bayern i Akademisches Forum der Diözese Augsburg. Wśród panelistów znajdzie się m.in. prof. dr Gesine Schwan.
Dyskusja będzie dotyczyć tego, jak listy biskupów mogą dziś inspirować procesy pokojowe i działania na rzecz pojednania w Europie.
📅 4 listopada 2025 – Hamburg
Dr hab. Robert Żurek weźmie udział w dyskusji panelowej podczas wieczoru rocznicowego w Katholische Akademie Hamburg.
W centrum rozmowy znajdzie się przesłanie listów w kontekście współczesnych wyzwań społecznych i politycznych.
https://www.kahh.de/programm/kalender/
Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego powstała z inicjatywy osób, które angażowały się w trudny dialog polsko-niemiecki. Osób, które pomimo ogromnych trudności, wynikających z tragicznego dziedzictwa II wojny światowej oraz narosłych przez całe dekady uprzedzeń i resentymentów, nie ustawały w pracy na rzecz zasypywania rowów dzielących społeczeństwo polskie i niemieckie. W tym także w zakresie rozliczenia się ze wspólnej historii, uznania win, potępienia sprawców oraz uszanowania pamięci ofiar.
Odwołując się do tego dziedzictwa doskonale rozumiemy, jakie wyzwania stoją przed Polakami i Ukraińcami. Wiemy, jak wiele cierpliwości i wysiłku trzeba, aby skutecznie działać na rzecz mądrego, szanującego godność partnera, ale jednocześnie opartego na prawdzie dialogu o wspólnej przeszłości.
Wiemy jednak – odwołując się do doświadczeń polsko-niemieckiego dialogu – jak wielką przeszkodą w tym procesie stanowić mogą działania nieuwzględniające w dostatecznym stopniu troski o jakość wzajemnych relacji.
Dlatego z wielkim niepokojem przyglądamy się wzrostowi antyukraińskiej retoryki, która instrumentalizuje historię i antagonizuje społeczeństwa obu krajów, i to w chwili, kiedy zmagamy się ze wspólnym, ogromnym zagrożeniem, rosyjską agresją zbrojną przeciwko Ukrainie, oraz agresją hybrydową, przeciwko Polsce i innym krajom Zachodu.
W dniach 10-11.10.2025 w Krzyżowej spotkali się członkowie Rady Nadzorczej i Rady Fundacji. Dla członków Rady Fundacji było to ostatnie posiedzenie Rady Fundacji obecnej kadencji (2020-2025). Na spotkaniu wspólnie dyskutowano o kluczowych wyzwaniach stojących przed Fundacją, a także podsumowano minione pięć lat.
Składamy serdeczne podziękowania wszystkim Członkom Rady Fundacji kończącej się kadencji za pięć lat zaangażowania i wsparcia działań statutowych Fundacji, za merytoryczną współpracę i wkład w budowanie stabilności naszej organizacji.
Dziękujemy za ten cenny czas naszej współpracy i życzymy Państwu wszelkiej pomyślności w dalszej działalności zawodowej i społecznej.
Czytaj więcej: Rada Fundacji „Krzyżowa” podsumowała pięć lat działalności
4 października 2025 roku w Warszawie odbyły się obchody 60. rocznicy ogłoszenia Memorandum Wschodniego Kościoła Ewangelickiego w Niemczech oraz listu biskupów polskich do biskupów niemieckich – dwóch przełomowych dokumentów, które stały się kamieniem milowym w procesie powojennego pojednania polsko-niemieckiego.
Z tej okazji zorganizowano konferencję „60 lat później: Pojednanie w czasach niepokoju”, a także koncert, modlitwę i nabożeństwo ekumeniczne. W wydarzeniach wzięli udział przedstawiciele Kościołów, świata nauki, polityki i mediów z Polski i Niemiec.
Fundacja „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego miała zaszczyt być współorganizatorem obchodów, które w wyjątkowy sposób przypomniały o znaczeniu dialogu, odwagi i mądrości w budowaniu pokoju między narodami.
Podczas konferencji wielokrotnie podkreślano, że pojednanie nie jest jednorazowym aktem, lecz długotrwałym procesem, wymagającym prawdy, refleksji i gotowości do słuchania drugiej strony.